Ultramaraton – definicja i historia

Definicja ultramaratonu

Ultramaraton to bieg długodystansowy, który polega na pokonaniu dystansu przekraczającego maraton, czyli 42,195 km. Zazwyczaj ultramaratony mają długość od 50 km do nawet ponad 160 km, ale istnieją również ultramaratony z jeszcze większymi odległościami. W zależności od trasy i organizatora, ultramaratony mogą odbywać się na różnych nawierzchniach, w tym na asfalcie, szutrze, błocie, piasku lub w górach. Ultramaratony wymagają nie tylko doskonałej kondycji fizycznej, ale także wytrzymałości psychicznej i determinacji, aby pokonać długie dystanse w trudnych warunkach.

Historia ultramaratonu

Historia ultramaratonów sięga końca XIX wieku, kiedy to organizowano pierwsze biegi na długie dystanse, które przekraczały standardowy maraton. Oto kilka ważnych etapów tworzenia się historii ultramaratonu.

• 1876 r.: pierwszy bieg 24-godzinny w Londynie. Biegacze mieli za zadanie przebiec jak najwięcej okrążeń na torze sportowym w ciągu 24 godzin. Zwycięzcą pierwszej edycji został brytyjski biegacz Edward Payson Weston, który przebiegł dystans wynoszący 115 mil, czyli około 185 kilometrów.
• 1921 r.: w RPA odbył się pierwszy Comrades Marathon, bieg długodystansowy o długości około 90 km.W 1921 roku, w rocznicę zakończenia I wojny światowej, weterani ci postanowili zorganizować bieg długodystansowy, który miał upamiętnić ich poległych towarzyszy broni. Bieg miał początkowo wynosić 54 km, co odpowiadało odległości między miastami Pietermaritzburg i Durban. Pierwsza edycja biegu zgromadziła około 34 uczestników, a zwycięzcą został brytyjski biegacz Bill Cope. Comrades Marathon szybko stał się jednym z najbardziej popularnych biegów na świecie, a po II wojnie światowej dystans wydłużono do około 90 km. W latach 80. i 90. XX wieku bieg zyskał międzynarodowe uznanie, a dziś corocznie bierze w nim udział ponad 20 tysięcy zawodników z całego świata. Comrades Marathon jest uważany za jeden z najtrudniejszych biegów na świecie ze względu na swoją trasę, która biegnie przez górzyste tereny i wymaga od uczestników nie tylko doskonałej kondycji fizycznej, ale także silnej woli i determinacji.
• 1960 r.: pierwszy JFK 50 Mile  i 1974 Endurance Run to dwa najstarsze ultramaratony w Stanach Zjednoczonych.JFK 50 Mile został zorganizowany po raz pierwszy w 1963 roku w celu upamiętnienia zamordowania prezydenta Johna F. Kennedy’ego. Bieg odbywa się co roku w listopadzie i prowadzi z miasta Boonsboro w stanie Maryland do miasta Williamsport w stanie Pensylwania. Uczestnicy muszą pokonać dystans wynoszący 80,5 km (50 mil) w ciągu maksymalnie 14 godzin. Western States Endurance Run został zorganizowany po raz pierwszy w 1974 roku i jest uważany za jeden z najtrudniejszych ultramaratonów na świecie. Bieg prowadzi przez górzyste tereny Kalifornii, z miasta Squaw Valley do miasta Auburn, i ma długość 161 km. Uczestnicy muszą pokonać ponad 5 tysięcy metrów przewyższenia w ciągu maksymalnie 30 godzin.Oba te biegi były inspiracją dla powstania innych ultramaratonów w Stanach Zjednoczonych i stały się popularne wśród biegaczy długodystansowych z całego świata. Dziś w USA odbywa się wiele różnych ultramaratonów, zarówno na terenie miast, jak i w górach czy na pustyniach, a każdy z nich przyciąga setki, a czasami nawet tysiące biegaczy z całego świata.

Najbardziej znane ultramartony na świecie

• Comrades Marathon – ultramaraton organizowany corocznie w Republice Południowej Afryki, o długości 90 km. Uważany jest za jeden z najtrudniejszych biegów na świecie.
• Ultra-Trail du Mont-Blanc – ultramaraton organizowany w Europie, prowadzący przez Francję, Włochy i Szwajcarię. Trasa biegu liczy 171 km, a jej najwyższym punktem jest przełęcz Col de la Seigne na wysokości 2516 metrów.
• Spartathlon – ultramaraton organizowany w Grecji, na trasie z Aten do Sparty, o długości 246 km. Uważany jest za jeden z najtrudniejszych biegów na świecie ze względu na wysokie temperatury panujące na trasie biegu.
• Badwater Ultramarathon – ultramaraton organizowany w Kalifornii, prowadzący z doliny Badwater Basin na poziomie morza aż do góry Whitney, na wysokości 4421 metrów. Długość trasy wynosi 217 km.
• Marathon des Sables – ultramaraton organizowany w Maroku, na terenie Sahary. Trasa biegu liczy 250 km, a uczestnicy muszą pokonać ją w ciągu sześciu dni, niosąc ze sobą wszystkie niezbędne rzeczy na plecach.
• Transgrancanaria – ultramaraton organizowany na wyspie Gran Canaria, o długości 125 km. Trasa biegu prowadzi przez górzyste tereny, a najwyższym punktem jest szczyt Pico de las Nieves na wysokości 1949 metrów.

Ultramaratony w Polsce

W Polsce również odbywają się bardzo ważne ultramaratony, które cieszą się coraz większą popularnością wśród biegaczy długodystansowych. Do najważniejszych z nich można zaliczyć:

• Ultramaraton Karkonoski – to jedna z najstarszych imprez biegowych w Polsce, organizowana od 1984 roku. Trasa biegu liczy około 100 km i wiedzie przez malownicze tereny Karkonoszy. Uczestnicy muszą zmierzyć się z przewyższeniem wynoszącym ponad 6000 metrów.
• Biegiem przez góry – to seria kilku biegów długodystansowych, które odbywają się w Tatrach i Beskidach. Najważniejszą imprezą z tej serii jest Biegiem przez Tatry, który prowadzi przez ponad 70 km trudnego terenu Tatr. Uczestnicy muszą pokonać ponad 4000 metrów przewyższeń.
• Ultramaraton Nadwiślański – to bieg, który wiedzie wzdłuż rzeki Wisły, od Kwidzyna do Torunia. Trasa biegu liczy ponad 100 km i jest bardzo urozmaicona, wiodąc przez lasy, pola i miasta.
• Biegiem po zdrojach – to seria kilku biegów długodystansowych, które odbywają się w Sudetach i na Śląsku. Najważniejszą imprezą z tej serii jest Biegiem po zdrojach Kłodzko, który prowadzi przez ponad 80 km malowniczych terenów Sudetów.
• Ultra Góry Stołowe – to bieg, który wiedzie przez Góry Stołowe i Karkonosze. Trasa biegu liczy ponad 80 km i wymaga od uczestników pokonania ponad 4000 metrów przewyższeń.